Μεθοδεύσεις που οδηγούν σε κλείσιμο Μονάδων Υγείας του ΕΟΠΥΥ

Δημοσιεύεται σήμερα το δεύτερο μέρος μεγάλης έρευνας του «Ρ» για την Υγεία του λαού

Eurokinissi

Ο «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ» δημοσιεύει σήμερα το Β' Μέρος της έρευνας για την Υγεία του λαού. Την περασμένη Κυριακή 7 Απρίλη, δημοσιεύσαμε ρεπορτάζ για τα Κέντρα Υγείας της Αττικής και τα τραγικά προβλήματα που βιώνουν ασθενείς, ασφαλισμένοι, γιατροί. Ως γνωστόν, τα Κέντρα Υγείας μαζί με τις Τοπικές Μονάδες Υγείας του ΕΟΠΥΥ (τα πρώην πολυϊατρεία του ΙΚΑ), τα δημοτικά ιατρεία, περιφερειακά ιατρεία, πολυδύναμα περιφερειακά ιατρεία, εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων, οι συμβεβλημένοι ιδιώτες γιατροί στον ΕΟΠΥΥ, τα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα, συγκροτούν αυτό που η κυβέρνηση ονομάζει «Ενιαία Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας» (ΠΦΥ).

Δεν είναι τυχαίο ότι η κυβέρνηση μιλά για «ενιαία ΠΦΥ», «ελευθερία επιλογής» γιατρού και γιατρό «κοντά στον πολίτη». Αυτό που εννοεί ως «ελευθερία» είναι το να αγοράζει ο κόσμος πανάκριβα υπηρεσίες Υγείας, από την ενιαία αγορά ενός δικτύου «σούπερ μάρκετ» Υγείας δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα. Δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ουσιαστική Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας που θα προλαμβάνει ασθένειες, θα παρακολουθεί χρόνιους πάσχοντες, παιδιά, ηλικιωμένους, ασθενείς, το γεγονός ότι ασφαλισμένοι και συνταξιούχοι θα τρέχουν με το συνταγολόγιο από γιατρό σε γιατρό διαφορετικών ειδικοτήτων, ασύνδετων μεταξύ τους και οι γιατροί από την άλλη να περιμένουν στο ιατρείο τον «ασθενή - πελάτη».

Δεν είναι παροχή ουσιαστικής Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας η κοινή πρακτική που ακολουθείται μόνο να συνταγογραφούνται φάρμακα, να υποδεικνύονται κάποιες εργαστηριακές εξετάσεις, μάλιστα συχνά χωρίς ιατρική εξέταση. Αυτό είναι ακριβοπληρωμένη, διαχείριση πελατών - ασθενών.

* * *

Σήμερα, ο «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ» παρουσιάζει την κατάσταση που επικρατεί στις Τοπικές Μονάδες Υγείας (ΤΜΥ) του ΕΟΠΥΥ. Δυσκολία να κλειστούν ραντεβού, χαράτσι για να το κλείσουν, σημαντικές ελλείψεις σε γιατρούς, ειδικότητες, υλικά και εργαστήρια, μια μεθοδευμένη, όπως όλα δείχνουν, προσπάθεια της κυβέρνησης (όπως και των προηγούμενων) ασθενείς να οδηγούνται αναγκαστικά στον ιδιωτικό τομέα, οι μονάδες Υγείας (η μία μετά την άλλη) αφού πρώτα απαξιωθούν ακολούθως να κλείσουν.
Ας δούμε τι βιώνει σήμερα κάποιος που θα απευθυνθεί σε μια Τοπική Μονάδα Υγείας του ΕΟΠΥΥ.

Ελλείψεις σε γιατρούς

Η Μονάδα που βρίσκεται επί της οδού Δροσοπούλου 157 καλύπτει πυκνοκατοικημένες περιοχές όπως η Κυψέλη και τα Πατήσια. Δέχεται 7.30 πμ έως 7.30 μμ, αλλά το βράδυ είναι κλειστή. Ταυτόχρονα, δε δέχεται ανασφάλιστους που προτρέπονται να πηγαίνουν σε δημόσια νοσοκομεία. Κάτοικοι της περιοχής που σπεύδουν εκεί, όταν προκύπτει κάποιο πρόβλημα, έρχονται αντιμέτωποι με τις ελλείψεις σε ιατρικό προσωπικό. Πολλοί γιατροί έφυγαν με τη λήξη των συμβάσεών τους (π.χ. ο καρδιολόγος). Αυτή τη στιγμή υπάρχει ένας παθολόγος που καλύπτει τα επείγοντα περιστατικά και ταυτόχρονα καλείται να συνταγογραφήσει και φάρμακα. Για να τον δουν σχηματίζονται ουρές από νωρίς το πρωί, με ανθρώπους να περιμένουν έως και 2,5 ώρες. Αντίστοιχη εικόνα στο παιδιατρικό, όπου υπηρετεί ένας παιδίατρος.

Από πρόσφατη κινητοποίηση Λαϊκών Επιτροπών ενάντια στις συγχωνεύσεις - καταργήσεις μονάδων Υγείας του ΙΚΑ - ΕΟΠΥΥ

Από τη διεύθυνση υποστηρίζουν ότι οι αποχωρήσεις συμβασιούχων δε συνιστούν μεγάλο πρόβλημα. Οτι υπάρχουν συμβεβλημένοι γιατροί στις γύρω γειτονιές όπου μπορεί ο κόσμος να εξυπηρετηθεί. Ομως, αυτό σημαίνει πρακτικά ότι το κόστος της επίσκεψης και όποιας εξέτασης χρειαστεί, μετακυλίεται στον ασφαλισμένο και το ασφαλιστικό ταμείο. Επιπλέον, όπως εξήγησε ασθενής μιλώντας στο «Ρ», για να κλείσει ραντεβού με συμβεβλημένο γιατρό του ΕΟΠΠΥ, πρέπει να το κάνει μέσω της γραμμής του ΕΟΠΥΥ και ίσως χρειαστεί να περιμένει για το ραντεβού ακόμα και δύο μήνες. Οπότε ο ασθενής απευθύνεται εκεί μόνο για τη συνταγογράφηση των φαρμάκων, αναγκασμένος να υπολογίζει 1,5 μήνα πριν της τελειώσουν, ότι πρέπει να κλείσει ραντεβού.

«Πέντε βδομάδες κλειστό το μικροβιολογικό λόγω έλλειψης υλικών»

Στην ΤΜΥ στο Γαλάτσι που εξυπηρετεί και γειτονικές περιοχές, ηλικιωμένοι παραπονούνται για τη δυσκολία πρόσβασης με συγκοινωνία, για το γεγονός ότι είναι αναγκασμένοι να πάρουν ταξί. Αν κάποιος γιατρός λείπει, δεν ειδοποιούνται οι ασφαλισμένοι και πηγαίνουν εκεί τζάμπα, χώρια το γεγονός ότι έχουν πληρώσει για το τηλεφωνικό ραντεβού. Αυτό συμβαίνει από τη στιγμή που το πρώην Πολυϊατρείο του ΙΚΑ εντάχθηκε στον ΕΟΠΠΥ. Ετσι, ο ασθενής δεν ειδοποιείται για την ακύρωση όπως γινόταν παλαιότερα, όταν υπήρχαν υπάλληλοι στο τοπικό ΙΚΑ. Και να ειδοποιηθεί σχετικά η προϊσταμένη, δεν μπορεί να ειδοποιήσει με τον τρόπο που κλείνονται τα ραντεβού μέσω τηλεφωνικών εταιρειών και 5ψήφιων αριθμών. Μάλιστα, όπως είπε ένας γιατρός, δεν τους συμφέρει κιόλας να το κάνουν...

Ελλείψεις υπάρχουν και στο διοικητικό προσωπικό, ενώ προβλήματα δημιουργεί και η λειψή χρηματοδότηση. Ενδεικτικά, το μικροβιολογικό παρέμενε για 5 βδομάδες κλειστό λόγω αδυναμίας για προμήθειες υλικών.Σοβαρό πρόβλημα προκύπτει όταν γιατροί των ΤΜΥ του ΕΟΠΥΥ καλούνται και στα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ). Π.χ. στο Γαλάτσι υπάρχει ένας νευρολόγος που χρειάζεται να πηγαίνει και στα ΚΕΠΑ. Οι κλήσεις γιατρών στα ΚΕΠΑ είναι συχνότατες εξ ου και η απουσία τους από τις ΤΜΥ που τις απαξιώνει παραπέρα στα μάτια των ασθενών. Και βέβαια, είναι άγνωστο το πόσο χρονικό διάστημα θα λείψει κάποιος γιατρός.

«Τα πάνε για κλείσιμο»

Η ΤΜΥ Νέας Ιωνίας του ΕΟΠΥΥ εξυπηρετεί μόνο ασφαλισμένους και από Πατήσια, Καλογρέζα, Ηράκλειο, Μεταμόρφωση, συνολικά πάνω από 200.000 κόσμο. Και εδώ χάνονται ραντεβού που ο κόσμος έχει πληρώσει για να κλείσει, καθώς γιατροί μπορεί για μια σειρά λόγους να λείπουν. Γίνονται προσπάθειες ώστε νοσηλευτές, όποτε μπορούν (καθώς το αντικείμενό τους είναι άλλο) να ειδοποιούν τον κόσμο ότι τα ραντεβού ακυρώθηκαν για να μην υπάρχει ταλαιπωρία.
Επιπλέον, λήγουν οι συμβάσεις γιατρών, με αποτέλεσμα από 18 που υπήρχαν να έχουν μείνει 8 μέχρι να φύγουν κι αυτοί τους επόμενους 3 μήνες! Δύο από αυτούς ήταν γυναικολόγοι. Υπάρχει μόνο ένας διοικητικός υπάλληλος, ενώ δεν υπάρχει ψυχίατρος.
Σε κάθε περίπτωση, δίνεται μια εικόνα υπολειτουργίας, γεγονός που βάζει το προσωπικό σε σκέψεις ότι μεθοδεύεται ακόμα και κλείσιμο τέτοιων μονάδων. Εχουν γίνει δέκτες πληροφοριών ότι στα πλαίσια περιορισμού των «λειτουργικών εξόδων» των μονάδων, αυτές θα περιοριστούν, θα μείνουν πέντε - έξι στην Αττική και θα λειτουργούν σαν αστικού τύπου Κέντρα Υγείας σε 24ωρη βάση. Φοβούνται ότι στο τέλος αυτά τα κέντρα θα εξυπηρετούν μόνο όσους δεν έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν τη συμμετοχή για να κάνουν εξετάσεις έξω ή για να πάνε σε συμβεβλημένους γιατρούς, όσοι δεν έχουν δεκάρα. Οτι γενικά υπάρχει και συντηρείται με διάφορους τρόπους η τάση όλα να πάνε σε ιδιώτες.

Στέλνουν ασθενείς στους ιδιώτες

Στην ΤΜΥ Νέας Σμύρνης λείπουν ειδικότητες όπως ενδοκρινολόγος, χειρουργός, ουρολόγος. Σε ειδικότητα όπως αυτή του Ορθοπεδικού, όπου υπάρχει σχετικά μεγάλος αριθμός (4) σε σχέση με τις υπόλοιπες ειδικότητες, η αναμονή φτάνει μέχρι και τον ένα μήνα. Υπάρχει κυτταρολογικό εργαστήριο, ωστόσο οι υπόλοιπες εργαστηριακές εξετάσεις (μικροβιολογικές, ακτινολογικές) πραγματοποιούνται στην ΤΜΥ Καλλιθέας. Και εδώ εκφράζονται από το προσωπικό φόβοι ότι η κυβέρνηση στο προσεχές διάστημα θα ξεκινήσει να κλείνει ΤΜΥ (πρώτα τις μικρές λένε) επικαλούμενη «οικονομικούς λόγους». Και εδώ αποδίδουν τα φαινόμενα υποχρηματοδότησης στον τομέα της Υγείας. Τονίζουν ότι για να λειτουργήσουν οι ΤΜΥ χρειάζονται επιπλέον γιατροί, παράλληλα επισημαίνουν τη μεγάλη έλλειψη εργαστηριακής υποδομής (αντιδραστήρια) τα οποία λείπουν από το δημόσιο σύστημα Υγείας με αποτέλεσμα πολλές εξετάσεις αυτού του είδους (είναι και κοστοβόρες) να γίνονται στα ιδιωτικά εργαστήρια με μεγάλη επιβάρυνση των ασφαλισμένων.
Στην ΤΜΥ Καλλιθέας, μετά από τις έντονες αντιδράσεις ασθενών, ασφαλισμένων για το κόστος τού να κλείσεις ραντεβού που πολλές φορές δε γινόταν λόγω απουσίας του γιατρού για αντικειμενικούς λόγους, όπως η συμμετοχή στις επιτροπές των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας, έγινε το εξής: η διεύθυνση τοποθέτησε 4 εργαζόμενες σε γκισέ όπου αυτοπροσώπως ασφαλισμένος μπορεί να κλείσει ραντεβού δωρεάν. Ωστόσο, η αναμονή για το ραντεβού μπορεί να είναι από μισή ώρα έως και 1,5 μήνα, καθώς υπάρχουν γιατροί με πολύ φορτωμένο πρόγραμμα. Σε ό,τι αφορά τους ανασφάλιστους ασθενείς κάθε γιατρός «βλέπει» εκεί πέντε περιστατικά ημερησίως.

«Φιλέτο» τα εργαστήρια

H TMY Νέου Κόσμου όπως σημείωσαν στο «Ρ» οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, υπολειτουργεί καθώς έχει αρκετές ελλείψεις κυρίως σε ιατρικό προσωπικό. Χαρακτηριστικά, ενώ είχε δύο ενδοκρινολόγους το πρωί, τώρα δεν έχει κανέναν, καθώς συνταξιοδοτήθηκαν και δεν αναπληρώθηκαν. Υπηρετεί πλέον μόνο ένας το απόγευμα. Πνευμονολόγος υπάρχει μόνο το πρωί. Το πρόβλημα επιδεινώνεται. Η μόνη περίπτωση για να καλυφθεί μια θέση είναι να κλείσει κάποιο υποκατάστημα του ΙΚΑ και το προσωπικό του να «διανεμηθεί» στις ΤΜΥ του ΕΟΠΥΥ ή να ζητήσει κάποιος γιατρός να μετακινηθεί σε άλλη ΤΜΥ, αλλά αυτό προϋποθέτει συμφωνία των διευθυντών των δύο μονάδων Υγείας.
Οι εργαζόμενοι τονίζουν ότι σε αυτή τη φάση, το «φιλέτο» για τους εμπόρους της Υγείας είναι τα εργαστήρια. Εξ ου και δε θεωρούν τυχαίο το γεγονός πως το προσωπικό που αποψιλώνεται είναι κυρίως από τα εργαστήρια. Ετσι αυτή τη στιγμή, κι όσο περνάει ο χρόνος, μεγαλώνει συνεχώς η αναμονή για εργαστηριακές εξετάσεις με αποτέλεσμα οι ασθενείς να προωθούνται στα ιδιωτικά εργαστήρια όπου σήμερα η συμμετοχή είναι στο 15%. «Αύριο όμως μπορεί να πάει 25% και μεθαύριο 50% κ.ο.κ. Σήμερα, ο ΕΟΠΥΥ χρωστά αρκετά χρήματα στα ιδιωτικά εργαστήρια και υπάρχει ο φόβος πως, αν στο μέλλον συνεχιστεί η κατάσταση αυτή με το χρέος του ΕΟΠΥΥ, δεν αποκλείεται ως αντάλλαγμα για το χρέος να δοθούν όλα τα εργαστήρια του ΕΟΠΥΥ στους ιδιώτες», αναφέρουν χαρακτηριστικά.
Ανθρωποι με θέση ευθύνης αναφέρουν επίσης ότι εξαιτίας των πολλών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν στη ΤΜΥ λόγω έλλειψης προσωπικού και χρημάτων, αναγκάζονται να λειτουργούν ως «μπαλωματήδες» και «πυροσβέστες», καθώς ο κόσμος πολλές φορές δεν εξυπηρετείται όπως θα έπρεπε, και αντιδρά με οργή. «Μπαίνουμε στη μέση προσπαθώντας να βρούμε λύσεις στα πιο απίθανα περιστατικά προκειμένου να λειτουργήσει στοιχειωδώς η ΤΜΥ, να μην έρχονται σε σύγκρουση γιατροί και διοικητικοί υπάλληλοι με ασθενείς. Δε συμφέρει κανέναν, ούτε εμάς τους γιατρούς και τους εργαζόμενους, ούτε τους ασθενείς, να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση της σύγκρουσης και της αλληλοκατηγορίας».

Παντία ΚΑΖΑΝΤΖΗ - Νίκος ΤΣΑΚΑΝΙΚΑΣ